Vai trò chủ đạo trong việc hành sự đêm tân hôn thường thuộc về người chồng. Song cũng không loại trừ việc ông chồng hoàn toàn thiếu kinh nghiệm trong chuyện chăn gối và đêm tân hôn đối với anh ta cũng đồng thời là khởi điểm của đời sống tình dục.
Do ảnh hưởng của sự hồi hộp, lo lắng, nên dương vật có thể không thể cương cứng được. Đó không phải triệu chứng của liệt dương, mà là hiện tượng tạm thời. Khoảng vài ngày sau, sự cương cứng sẽ trở lại bình thường và sinh hoạt tình dục sẽ phát triển tốt. Trong trường hợp đó, người vợ trẻ không nên tỏ ra thất vọng hoặc ngạc nhiên.
Song, đại đa số các trường hợp sinh hoạt tình dục của các cặp vợ chồng trẻ diễn ra suôn sẻ từ ngày đầu chung sống.
Khó có thể đưa ra những lời khuyên cụ thể và cách cư xử trong đêm tân hôn, nhưng nhất thiết phải biết tự chủ, có các trò chơi tình dục chuẩn bị từ trước, sự âu yếm và tế nhị của cả hai người. Trong lần giao hợp đầu tiên, tư thế thuận lợi nhất của người vợ là sao cho hướng của dương vật và âm đạo trùng hợp nhau. Để làm được như vậy cần để người vợ kê gối xuống dưới mông (để nâng cao xương chậu) co chân lại hết cỡ tới đầu gối hoặc dùng chân quặp eo của chồng. Trong lần giao hợp đầu tiên có thể bị chảy máu do màng trinh bị chọc thủng.
Trong trường hợp này, sau đó không nên tiếp tục lặp lại việc giao hợp nữa. Để làm được điều đó thật không dễ dàng, song nếu ông chồng muốn nhanh chóng đạt được sự hòa hợp trong sinh hoạt tình dục thì nên nghe theo lời khuyên này: bởi vì người vợ trẻ trông đợi lần giao hợp đầu tiên với sự lo lắng, căng thẳng, nỗi sợ bị đau đớn. Điều dễ hiểu là trong lần giao hợp đầu tiên, người vợ khó mà cảm nhận được cảm giác sung sướng. Một thời gian trôi qua, cả hai cùng bước vào thế giới tình dục. Đêm tân hôn được coi như tiền đề - chưa phải là khoái lạc mà chỉ là sự hiểu biết lẫn nhau đầu tiên. Nếu không hiểu điều đó sẽ phạm phải sai lầm nghiêm trọng, mà sau này phải trả một giá đắt: hoặc là sự lạnh lùng về tình dục của người vợ, hoặc sự ghê tởm của cô ta đối với sự gần gũi thể xác.
Nếu trong những ngày sau, sự ra máu vẫn còn tiếp tục, thì cần cách ly thêm 2-3 ngày. Khi có cảm giác hơi đau của người vợ, chồng phải lập tức chấm dứt việc dập tiếp theo và sau đó nhẹ nhàng đưa dương vật vào, lưu ý tới độ sâu đưa vào. Độ lớn của dương vật căng cứng lúc nào cũng lớn hơn độ sâu của âm đạo, vì thế thời gian đầu thường chỉ cho dương vật vào được một nửa. Khi cho hẳn toàn bộ dương vật nào sẽ gây ra đau do sức ép lên vùng cổ tử cung.
Trong những tháng đầu tiên khi mới bắt đầu sinh hoạt tình dục, nếu độ nhờn ở cửa âm đạo không đủ, có thể dùng kem vaseline hoặc nước bọt bôi vào dương vật.
Sẽ ra sao nếu người vợ đã có kinh nghiệm tình dục trước khi cưới? Điều đó chẳng ảnh hưởng gì tới sinh hoạt vợ chồng. Trước kia, thời trung cổ, các hiệp sĩ trước khi đánh trận thường mặc cho các bà vợ "thắt lưng chung thủy", làm bằng sắt hoặc bạc.
Thắt lưng này che kín các bộ phận sinh dục của phụ nữ, chỉ để lại các lỗ nhỏ cho các nhu cầu tự nhiên. Thắt lưng được khóa lại và chàng hiệp sĩ cầm theo người. Phong tục này thể hiện sự bắt buộc vợ phải giữ gìn sự trong trắng, chung thủy với chồng. Ngày nay, mọi việc đã khác.
Vì vậy cũng không có gì là nghiêm trọng khi trước lúc cưới, cô dâu đã có quan hệ tình dục với người khác. Chàng rể sẽ khôn ngoan hơn nếu biết đánh giá tư cách của cô dâu trước khi hai người quen nhau và những quan hệ trước đó, chứ không tự dằn vặt bởi những lo lắng vô cớ.
Người chồng trẻ đáng yêu, lịch sự, có văn hóa cần phải từ từ đưa vợ mình vào thế giới tình dục, đừng có đốt cháy giai đoạn để đạt điều mình mong muốn trong vòng một vài ngày. Thái độ thô bạo của người đàn ông trước khi giao hợp, khi mà anh ta chỉ nghĩ tới sự thỏa mãn nhu cầu của bản thân, có thể làm cho người vợ trẻ sợ hãi sự gần gũi về tình dục.
Những người phụ nữ trẻ trong các trường hợp như vậy thường mất tự chủ và phục tùng theo ý muốn của các ông chồng. Cách xử sự đúng nhất của người chồng là phải dựa trên sự âu yếm và vuốt ve.
Người vợ thông minh và tế nhị cũng không nên để chồng biết kể cả khi giao hợp lần đầu tiên cô ấy không thỏa mãn (thường là như vậy). Riêng việc vợ giúp chồng cảm nhận được khoái cảm, cũng là sự bù đắp đáng kể đối với cô ta.
Để việc giao hợp diễn ra tốt đẹp cần phải có sự mong muốn của cả hai để được thỏa mãn một cách tối đa và ý thức được rằng hai người đều có ham muốn lẫn nhau.
Nếu một người chỉ nghĩ về mình và sự thỏa mãn của bản thân, còn người kia chỉ đóng vai trò thứ yếu, thì có thể nói rằng sinh hoạt tình dục vợ chồng không thể đem lại sự thỏa mãn thực sự được. Trong những ngày đầu mới chung sống như người ta thường gọi "tuần trăng mật", các cặp vợ chồng thường giao hợp nhiều lần trong ngày. Có những đôi vợ chồng thiếu sự hiểu biết sinh lý, lại cho rằng, trong một ngày không nên giao hợp lại. Tất nhiên, có nhiều cách phụ thuộc vào đặc điểm cá nhân, nhưng có điều cần lưu ý - nếu người chồng xuất tinh sớm (sớm hơn hai phút) thì nhất định nên tiến hành giao hợp lại.
Nhiều cặp vợ chồng thất vọng vì người vợ không đạt được độ cực khoái trong thời gian giao hợp. Điều đó cũng không lấy gì làm lạ cả. Nhiều phụ nữ bắt đầu cảm thấy khoái cảm chỉ sau một thời gian, khi bắt đầu sinh hoạt tình dục.
Sau khi thỏa mãn ham muốn, các đôi vợ chồng yêu nhau không thể thờ ơ với nhau được. Trong mọi trường hợp cần có sự biết ơn vì đã được khoái cảm. Sự biết ơn đó có thể biểu hiện bằng sự âu yếm, ôm ấp hoặc những lời lẽ dịu dàng.
Lời nói có vai trò rất quan trọng trong đời sống của con người. Các bác sĩ cho biết biết có những trường hợp, chỉ vì một lời nhận xét thiếu suy nghĩ có thể gây ra bệnh tật, hoặc làm cho một số bệnh khác trở lên khó chữa hơn.
Vai trò của lời nói cũng rất quan trọng trong việc giữ gìn sự hài hòa về tình dục. Không khi nào, không lúc nào được để cho vợ hoặc chồng trách móc nhau vì không có ham muốn đạt được sự thỏa mãn. Và người vợ nên an ủi, động viên người chồng kể cả khi cô ta không nhận được sự thỏa mãn sau khi gần gũi nhau.
Khung cảnh nơi diễn ra sự giao hợp cũng có ý nghĩa quan trọng. Cần tách biệt hoàn toàn, để không ai, không cái gì có thể ngăn cản vợ chồng được thoải mái, xử sự theo ý muốn.
Nếu ở phòng bên cạnh có người thân ở, nghe thấy rõ, cặp vợ chồng sẽ lo rằng bị người ta nghe thấy. Trong điều kiện đó, để đạt được sự hòa hợp sẽ rất khó, thậm chí không thể được.
Khi không có các nguyên nhân cản trở hành vi và thái độ của cặp vợ chồng yêu nhau, sự gần gũi về tình dục đem lại sự thoải mái trọn vẹn về tâm hồn và thể xác, tạo ra cho họ tình cảm tự tin vào sức lực và khả năng của bản thân, làm tăng sự hưng phấn, khả năng làm việc, đảm bảo trạng thái, mà được coi là sự toàn vẹn về tình dục.